Vì sao áo ngực phụ nữ được gọi là coóc-xê, xu chiêng?

Áo ngực với Phụ nữ

Người Việt trước đây thường gọi cái áo ngực của phụ nữ theo tiếng Pháp là coóc-xê, cũng có người gọi là cái xu-chiêng. Vậy, nguyên văn của 2 từ này trong tiếng Pháp là gì?

Coóc-xê (hoặc coọc-xê) là phiên âm của từ corset. Thực ra, nghĩa của từ corset trong tiếng Pháp không phải là áo ngực, mà chính xác là cái áo nịt phụ nữ thường mặc để thắt eo lại cho thon, nhỏ hơn. Trong tiếng Anh, corset vừa có nghĩa là áo nịt vừa có nghĩa là “yêu cầu thắt chặt” - một thuật ngữ chuyên ngành kinh tế.

Corset là áo nịt phụ nữ thường mặc để thắt eo lại cho thon, nhỏ hơn

Như thế, với nghĩa “yêu cầu thắt chặt” (tiếng Anh) và “cái áo nịt thắt eo nhỏ lại” (tiếng Pháp) của từ corset đã có sự “trùng” nhau. Minh họa cho trường nghĩa này là một cảnh trong phim “Pirate of The Caribbean” (Cướp biển vùng Ca-ri-bê), khi diễn viên chính Elizabeth Swann mang cái “thiết bị” làm cho eo nhỏ lại này lên thì cô nàng thở không ra hơi và luống cuống bị rơi xuống biển.

Xu-chiêng (hoặc xú-chiên) là phiên âm của từ soutien. Thực ra, trong tiếng Pháp, soutien có đến 4 nhóm nghĩa, nhưng không có nghĩa nào chỉ cái nịt ngực của phụ nữ: Sự ủng hộ; Cột trụ/ người ủng hộ; Sự giữ vững; Sự đỡ, sự chống; vật đỡ, vật chống (từ hiếm, nghĩa ít dùng).

Để chỉ cái nịt ngực/xu-chiên/nịt vú, người Pháp ghép từ soutien (nâng đỡ) với một số từ khác đi liền sau có nghĩa là “ngực/vú”: soutien-doudounes; soutien-gorge; soutien-nibards; soutien-machins (machin: từ thân mật, nghĩa là cái ấy). Nghĩa đen của các từ này là “cái để nâng đỡ ngực” (phụ nữ).

Do nghĩa “cái để nâng đỡ ngực” cho phụ nữ này không còn xa lạ gì, bởi đã được hơn một nửa thế giới sử dụng nên đến nay người Pháp đã nói gọn lại là soutien, người Việt gọi là xu-chiêng (phát âm xu-chiên).

Xu hướng ngày nay người ta không còn gọi là coóc-xê, xu chiêng, thay vào đó là cách gọi áo ngực, áo bra, nghe tao nhã, dễ hiểu, dễ phát âm hơn.